COLUMN
Riorama 45 – maart 2024
Samen werken aan de toekomst van water
2024 is een feestelijk jaar. AquaFlanders, de federatie van de Vlaamse waterbedrijven en rioolbeheerders, blaast 50 kaarsjes uit. Daarop klinken we met een grand cru: kraanwater. Een grand cru die met zorg wordt gemaakt en die de nodige bescherming verdient zodat ook toekomstige generaties ervan kunnen genieten.
Het verhaal van AquaFlanders begint in 1974, als het Studiesyndicaat Voor Waterontzilting. Ook toen al was een van onze doelen de bevoorradingszekerheid van kraanwater verzekeren. Tot op vandaag werkt AquaFlanders aan deze missie: zorgen voor kwaliteitsvol en betaalbaar water dat altijd in voldoende mate beschikbaar is voor iedereen in Vlaanderen. Daarnaast bouwt de organisatie mee aan een klimaatbestendige en schone leefomgeving waarin water opnieuw de plaats krijgt dat het verdient, zonder een bedreiging te vormen. Dat doet ze op een toekomstgerichte manier via intense onderlinge samenwerking en een integrale benadering van waterbeheer.
Wijzigende omstandigheden
De waterbedrijven en rioolbeheerders werken bovendien in een sterk wijzigende context. Het veranderende klimaat en menselijke activiteiten zetten water onder druk. Zowel een tekort aan water als wateroverlast vormen acute, strategische uitdagingen waar ze niet omheen kunnen.
Er zijn enerzijds meer langdurig droge periodes en anderzijds periodes met intense neerslag, vaak met wateroverlast tot gevolg. Daarnaast daalt het gemiddelde kraanwaterverbruik, maar is er een piekvraag in droogteperiodes.
Klimaatrobuuste watersystemen
Zowel het openbare waterdistributienet als de rioleringsinfrastructuur stemmen de waterbedrijven en rioolbeheerders af op deze nieuwe realiteit.
Daarnaast werken ze aan brondiversificatie, door aanwending van oppervlaktewater-, grondwater-, hemelwater-, brak- en zoutwaterbronnen en waterhergebruik. Ze slaan reserves op in periodes met voldoende neerslag. Ze maken werk van minder waterverliezen, van de vernieuwing van het distributienet en van een sterkere koppeling tussen de netten van de verschillende waterbedrijven.
Bij de uitbouw van het rioleringsnet zetten ze in op het bergen en vasthouden van water volgens een heldere visie die is vastgelegd in hemelwater- en droogteplannen. In nauw overleg met de gemeenten zoeken ze daarbij naar multifunctioneel ruimtegebruik, zoals bijvoorbeeld de combinatie van wateropvang en natuur of water en recreatie.
De waterbedrijven en rioolbeheerders focussen ook sterk op het behoud van de zuiverheid van de waterbronnen. Bronvervuiling houdt immers risico’s in voor de volksgezondheid en brengt bijkomende zuiveringskosten met zich mee. Ook bij circulair watergebruik besteden ze de nodige aandacht aan kwaliteitsborging.
Ze zoeken daarom samen met beleidsmakers naar oplossingen voor een sterkere bescherming van bronnen en bijkomende kwaliteitsbewaking van de distributienetten. Daarbij is ook de handhaving van dit beleid cruciaal.
Financiering en betaalbaarheid
Deze veranderende omstandigheden vragen om verhoogde en versnelde investeringen zowel in de drinkwater- als in de rioleringsinfrastructuur. Tegelijk is het belangrijk dat water betaalbaar blijft en dat er een billijke verdeling is van de lasten voor deze kritieke infrastructuur. Daarom stelt de sector een aangepaste, toekomstgerichte financiering voor.
Samen werken aan oplossingen
De Vlaamse waterbedrijven en rioolbeheerders bieden vandaag al oplossingen. Ze stelden een ambitieus actieplan op dat in volle uitvoering is. Dat zet sterk in op doorgedreven samenwerking en verbeterkansen benutten waar mogelijk. Dit doen ze binnen de sector en met alle partners die op een constructieve manier meewerken aan klimaatrobuuste watersystemen. Zo boeken ze maximaal resultaat op een efficiënte manier. Deze samenwerkingen zet de sector verder en breidt ze uit.
Ook in het beleid zijn de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet. Maar verdere actie is nodig. Samen kunnen we de robuustheid van de drinkwatervoorziening en watersystemen verzekeren voor toekomstige generaties.
De waterbedrijven en rioolbeheerder stellen daarom de gevraagde beleidsmatregelen graag voor in hun memorandum.
Link:
https://www.aquaflanders.be/dossiers
