REPORTAGE  
Riorama 47 – oktober 2024

De waterogen van de Vlaamse burgemeesters

Je moet het maar willen, burgemeester worden. Naast een overvol bord krijgt elke nieuwe burgemeester er straks een joekel van een uitdaging bij: water. Een hoogst belangrijk dossier, want in Vlaanderen mag je stellen dat ‘elke druppel telt’. Bij te weinig water, gaan we straks met elkaar knokken om druppels. Bij te veel water, kunnen druppels het verschil betekenen tussen ‘nog net onder controle’ en ‘heel veel miserie’. Klinkt dat dramatisch? Perfect – dat is de bedoeling; want de uitdagingen rond water minimaliseren zou geheel onterecht zijn.

Opiniestuk door Wendy Francken, directeur van kenniscentrum waterbeheer VLARIO & voorzitter European Water Association

Om die waterpuzzel goed gelegd te krijgen, zijn heel wat inspanningen nodig. Niet alleen van u -waterconsument en bewuste burger- maar ook van onze overheden. Vooral steden en gemeenten zullen de mouwen moeten oprollen en precies daarom wil ik het even hebben over de 300 burgemeesters die Vlaanderen rijk is.

Die 300 burgemeesters zijn strategische sleutelfiguren in het watervraagstuk. Zij moeten er mee voor zorgen dat een weerbaar en veerkrachtig regenwater- en afvalwatersysteem werkelijkheid wordt. In lekentaal betekent dat: er mee voor zorgen dat er zuiver water in beken en rivieren komt én zich slim voorbereiden op klimaatverandering. Die laatste uitdaging is een grote broek om aan te trekken en vraagt om ingrepen die rusten op twee benen. In periodes van grote droogte moet watervoorziening gegarandeerd worden, bij extreme waterval moeten grote hoeveelheden regen op korte tijd in de juiste banen geleid worden – en vastgehouden worden voor later.

Niet alleen op het publieke domein zitten burgemeesters trouwens aan de waterknoppen. Ook op privaat domein zitten ze onzichtbaar mee aan tafel. Uw burgemeester bepaalt namelijk mee de bouwregels, waakt mee over ontharding en bepaalt mee hoe uw afvalwater (al dan niet) gezuiverd wordt.

Nu u dit allemaal weet, kijkt u wellicht anders tegen uw huidige en kandidaat-burgemeester aan. Die krijgt straks een bord gepresenteerd dat letterlijk overloopt. Omdat een goed geïnformeerde burger er in de verkiezingsstrijd minstens 10 waard is, geven we u een paar kernwoorden mee voor de burgemeester-waterbingo. Indien u deze woorden niet leest of hoort in verkiezingsgesprekken, dan mogen uw alarmbellen gerust afgaan: meerjarenplan, overstromingen, droogteperiodes, sluitende begroting, ontharding, infiltratie, wateropslag en decentrale waterzuivering.

Als ik zelf twee thema’s op de radar van de wakkere kiezer mag zetten, dan zijn het deze: regenwaterbeheer en zuiver water.

U zag het de afgelopen weken in het nieuws en in het slechtste geval maakte u het zelf mee: als het eens goed regent, dan staan we op te veel plekken tot onze knieën in het water. Om dat te voorkomen, moeten we in elke stad en gemeente keihard werken aan ontharding, slimme opvangsystemen en goedwerkende riolen. Om daar te geraken is er lokaal veel werk aan de winkel en dat krijg je niet in één jaar rond. Pientere steden en gemeenten hebben stevige meerjarenplannen waar een sluitende begroting bijpast. Dat is een gepast onderwerp om elke kandidaat-burgemeester over aan te spreken.

Zuiver water is een tweede hete hangijzer. De rioleringsgraad in Vlaanderen bedraagt op dit moment 93 procent. Best hoog, maar niet goed genoeg. Nog te veel ongezuiverd afvalwater stroomt weg naar de waterlopen: beekjes, vijvers, rivieren en de zee – met alle gevolgen voor de waterkwaliteit en ons leefmilieu. Ook hier hebben burgmeesters veel in de pap te brokken. Op elke plek is een plan nodig om dit cijfer naar boven te tikken door te investeren in waterzuivering en gezonde riolen.

Op 13 oktober stemmen we voor een nieuw lokaal bestuur. Onze burgemeesters en hun teams zullen vrouwen en mannen van formaat moeten zijn. Dankzij hun absolute aandacht voor het waterdossier staat straks het water niet aan uw lippen. Kies ze voorzichtig, wees mild -ze navigeren in een wereld van veel regels- en wens ze geluk. Ze gaan het nodig hebben.

Provinciale contactdagen

VLARIO verzamelt constant kennis via overleg en kennisuitwisseling met haar leden. We willen deze kennis dan ook zoveel mogelijk uitdragen. Dit najaar vinden traditiegetrouw de VLARIO-contactdagen plaats. Onze visie is ervoor zorgen dat in alle steden en gemeenten in Vlaanderen een weerbaar en veerkrachtig hemelwater- en afvalwatersysteem daadwerkelijk gerealiseerd wordt.

Het is de taak van de werkgroep Gemeenten om te peilen naar de noden bij de gemeentebesturen en de doelstelling om de betrokkenheid van de gemeentebesturen bij het rioleringsgebeuren te vergroten. Het programma wordt daarom opgesteld door onze werkgroep Gemeenten.

Tijdens de provinciale contactdagen trachten we alle betrokkenen in de provincie te bereiken, zoals de gemeentebesturen, andere openbare instellingen, studiebureaus, aannemers, etc. om hen te informeren over de recentste ontwikkelingen in de riolerings- en afvalwaterzuiveringssector.

Dit is ook een uitgelezen moment om te netwerken met lokale besturen. Wees er dus zeker bij! Inschrijven kan via www.vlario.be/opleidingen-studiedagen