PROJECT
Riorama 23 – september 2018
“Duurzaamheid beton maakt het ideale rioleringsoplossing”
Rioleringen zijn een cruciale schakel in de waterhuishouding van ons land. Betrouwbaarheid is daarbij een belangrijke, maar zeker niet de enige pijler. Ook buffering en infiltratie krijgen – terecht – steeds meer aandacht. Het duurzame karakter maakt prefab beton tot een graag geziene oplossing om deze uitdagingen tot een goed einde te brengen. We spraken met Febe-Febelco over heden en toekomst van deze bloeiende sector.
Hoe vergaat het de sector van betonnen rioleringen vandaag?
Luc Lemmens (voorzitter Febelco en gedelegeerd bestuurder van Tubobel): “We kunnen zeker niet klagen over de werkhoeveelheid momenteel, en daar zijn een aantal redenen voor te vinden.”
“De Europese kaderrichtlijn Water, die in Vlaanderen vertaald is in het decreet Integraal Waterbeleid, heeft bepaald dat we, waar mogelijk, de afvoer van het vuil water en het regenwater moeten scheiden. Betonbuizen vanaf diameter 400 mm worden in de meeste projecten toegepast en staan garant voor de afvoer van het regenwater. Bovendien zien we dat ook de industrie de meerwaarde van prefab betonproducten weet te appreciëren en dat vertaalt zich in een mooie stijging van het aantal projecten waar voor prefab beton gekozen wordt.”
“Zoals iedereen geregeld kan vaststellen, is de staat van ons wegennet niet meteen optimaal te noemen. De vervanging van die wegen is een belangrijke pijler in onze activiteiten, want de inhaalbeweging om ze weer op peil te brengen is nu volop aan de gang.”
Aandacht voor waterhuishouding
Zien jullie belangrijke trends in de infrastructuurwerken?
Luc Lemmens: “Buffering en infiltratie winnen aan belang. Er is niet alleen aandacht voor een snelle afvoer van het water, maar ook voor plaatselijke drainage en infiltratie. Met poreus beton kan dat perfect gerealiseerd worden: bij beperkte regenval kan het regenwater door de poreuze wanden in de bodem dringen, maar bij pieken kan het overtollige water ook steeds vertraagd afgevoerd worden via de betonbuis. Zo worden de beken en de rivieren minder belast bij hevige regenval en is de kans kleiner op overstromingen.”
Anne Cleiren (Febelco): “Die trend zien we overigens ook weerspiegeld in de stedenbouwkundige voorschriften voor particulieren. Gesloten verhardingen worden bij nieuwe bouwaanvragen beperkt toegelaten. Alle overige verhardingen zoals opritten moeten worden aangelegd in waterdoorlatende materialen. Dan zijn waterpasserende en poreuze betonklinkers een geschikte oplossing. Het beleid om het grondwater te laten infiltreren werkt dus op meerdere sporen. Onze sector blijft ook niet stil zitten en we trachten ook zoveel als mogelijk in te spelen op de vraag van de markt. Een belangrijke innovatie in onze sector is zelfverdichtend beton. De opmars daarvan is opmerkelijk en zorgt voor een verdere diversifiëring van het aanbod.”
“Inspanningen volhouden”
Luc Lemmens: ”De overheid legt gelukkig meer nadruk op de toestand van onze wegen en rioleringen. De budgetten voor infrastructuurwerken zijn er dus, maar ze moeten wel constant blijven in de toekomst. De inspanningen moeten volgehouden worden, ook na de verkiezingstijd.”
“Daarnaast is er ook een merkbaar positieve invloed van de defragmentatie van de kennis, omdat beslissingen niet meer puur lokaal bekeken worden. De kennis wordt zo bij instanties als Infrax en Aquafin gecentraliseerd en is niet langer verspreid over tientallen steden en gemeentes.“
Anne Cleiren: “Die instanties zien ook het grotere geheel, ze zien de projecten niet als losstaande schakels, maar wel als een van de onderdelen in een groter plan wat afwatering betreft.”
Circulair en lokaal
Hoe duurzaam zijn de rioleringen in beton?
Luc Lemmens: ”We kunnen gerust stellen dat het een enorm duurzaam product is. De levensduur is daar een eerste aspect van, want betonconstructies worden geplaatst met een levensduur van 100 jaar in het achterhoofd. Zelfs de Romeinen bouwden al met beton.”
“Bovendien voldoen onze materialen in prefab beton volledig aan het principe ‘cradle to cradle’: ze kunnen volledig gerecupereerd worden. Het gebroken beton kan als granulaat weer verwerkt worden in nieuwe toepassingen en als funderingsmateriaal. Het draagt dus bij aan een circulaire economie. Bovendien worden de grondstoffen hier ontgonnen en verwerkt, het zorgt dus voor lokale tewerkstelling, waarbij bovendien alle opleidingsniveaus goed vertegenwoordigd zijn.”
“Maar de duurzaamheid is een afspiegeling van de kwaliteit. Betonnen buizen zijn vormvast, ze zullen niet gaan doorbuigen onder invloed van zwaar verkeer. Het eigen gewicht zorgt er bovendien voor dat opdrijving van de buizen door opstuwing van het grondwater onmogelijk is.”
Anne Cleiren: “Ik wil ook nog aanstippen dat de sector in staat is om zeer flexibel maatwerkproducten te leveren. Putten in ter plaatse gestort beton moeten nog enige tijd uitharden alvorens men hier een betonbuis kan op aansluiten en bovendien zijn de werfomstandigheden niet altijd ideaal om een goede kwaliteit te waarborgen. Vandaag is het mogelijk om betonconstructies tot 60 ton en meer, op maat én kant en klaar bij de aannemer af te leveren. De kwaliteit is zo niet alleen verzekerd, het levert ook een aanzienlijke tijdswinst op want ze kunnen meteen verder werken.”
Niet allemaal rozengeur en maneschijn
Zijn er zaken die beter kunnen in jullie sector?
Luc Lemmens: “Hoewel we niet kunnen klagen over de werkhoeveelheid, loopt niet alles op rolletjes in onze sector. Zo is er een tekort aan technisch geschoold personeel. Vooral aan onderhoudstechnici, automatiseringsspecialisten en vrachtwagenchauffeurs is er momenteel nood. De situatie is nog niet zo rampzalig dat we projecten moeten afslaan, maar het mag toch echt niet meer slechter worden. Een voorbeeld is het tekort aan vrachtwagenchauffeurs. Om dat op te vangen zouden leerlingen in het middelbaar hun rijbewijs voor vrachtwagenchauffeur moeten kunnen halen. Als ze dat nu na hun studies op eigen houtje willen doen, is de kostprijs vaak een hinderpaal.”
”Ook de transportkosten zijn een duidelijk aandachtspunt. We hopen dat de kilometerheffing effectief ingezet zal worden om een betere mobiliteit te realiseren. Minder files en betere wegen zijn absoluut belangrijk voor onze economie.”
De laatste jaren zien we soms zinkgaten opduiken. Wat is jullie visie op dat probleem?
Raf Pillaert (Febelco): “Ik denk niet dat het basisproduct daar de oorzaak is. Als de plaatsing en de dimensionering goed uitgevoerd worden, kan er in principe niks fout lopen. De oorzaak van zinkgaten zijn meestal externe factoren: een groot lek in het drinkwaternet of een natuurramp. Ook wegen die plots een veel grotere verkeersbelasting krijgen dan waarvoor ze berekend werden zijn een mogelijke oorzaak. De materialen werden ooit gedimensioneerd voor licht verkeer, maar plots wijzigt de bestemming naar zwaar verkeer. Maar wij hebben tot op vandaag geen weet van een incident waarbij de instorting van een betonbuis de oorzaak zijn van zinkgaten.”
Door Sammy Soetaert