REPORTAGE
Riorama 40 – december 2022
Duurzaam verwarmen met rioolwater? Het kan, maar snel zijn is de boodschap!
Sportoase koos riothermie als warmtebron voor het nieuwe zwembad in Sint-Niklaas
In tijden van klimaatopwarming en stijgende gasprijzen is de zoektocht naar nieuwe duurzame energiebronnen nog nooit zo groot geweest. Wist jij dat publiek afvalwater een prima alternatief vormt doordat je de warmte uit rioolwater kan recupereren? Momenteel is riothermie nog een tamelijk onbekend puzzelstuk in de hernieuwbare energiemix, maar met de huidige energieprijzen loont het absoluut de moeite om te overwegen. De groep Sportoase zag meteen de voordelen ervan in en koos bij de bouw van hun sportcomplex in Sint-Niklaas voor deze nieuwe techniek.
Van zwembaden, wellness, fitnessclubs en sportzalen tot zelfs ijsbanen, bij Sportoase hebben ze het allemaal. Ondertussen exploiteert de groep 18 vestigingen verspreid over het ganse land. Elk Sportoase-centrum wordt op maat ontworpen binnen een Publiek Private Samenwerkingsstructuur. Zowel bij de bouw als exploitatie wordt steevast gekozen voor de meest duurzame oplossingen en beste materialen.
Vanwaar de zoektocht naar duurzame energiebronnen?
“Naast gezondheid, staat duurzaamheid hoog op onze prioriteitenlijst”, vertelt Wouter Haegemans, directeur Business Development bij Sportoase. “We willen een duurzame partner zijn voor zowel onze bezoekers, steden en gemeenten als onze planeet. Het uitbaten van een zwembad gaat nu eenmaal gepaard met een hoog energieverbruik. Aangenaam zwembadwater is ongeveer 30 graden. De temperatuur in de zwembadhal is nog enkele graden warmer. Dat maakt de nood aan energie zeer groot. Om die reden zijn we 10 à 15 jaar geleden al begonnen met het goed isoleren en bouwkundig luchtdicht maken van onze gebouwen. Stapsgewijs zijn we hier steeds verder in gegroeid. Als marktleider van publiek-private sportcentra is Sportoase voorloper in duurzaamheid. Zo hebben we bijvoorbeeld in 2017 in Sportoase Groot Schijn in Antwerpen bewust gekozen voor een CO2-neutraal gebouw. Toen was dit een absolute primeur en nog een ongelofelijke ambitie. Vandaag wordt de volledige infrastructuur verwarmd met lucht-water warmtepompen en dit werkt perfect. Met de water-water warmtepompen in Sint-Niklaas gaan we weer een stapje verder en kunnen we binnenkort nog efficiënter verwarmen.”
Hoe zijn jullie op riothermie gekomen?
“De stad Sint-Niklaas heeft ons attent gemaakt op de opportuniteit en vroeg ons om de mogelijkheden samen met Aquafin te bekijken. En wat bleek? De locatie leent er zich perfect voor! Het gebouw bevindt zich op ongeveer 50 meter van de hoofdrioolstreng, dus het zou gek zijn om er geen gebruik van te maken. Bovendien zitten we hier aan het einde van de collector, vlak voor het waterzuiveringsstation, waardoor de toevoer en het debiet van het afvalwater steeds verzekerd is.”
Wat is voor jullie de belangrijkste meerwaarde?
“Riothermie sluit perfect aan bij onze duurzame visie, maar anderzijds spelen natuurlijk ook de euro’s die er tegenover staan een rol. Al onze vestigingen worden voor een periode van 30 jaar uitgebaat. Hoe efficiënter wij daarbij met energie kunnen omgaan, hoe beter uiteraard. We waren daarom meteen overtuigd dat deze technologie een meerwaarde was voor ons. Bij een normaal stationair gebruik kunnen we ongeveer 90% van onze warmtevraag uit riothermie halen. Dat is gigantisch. Bij de eerste opstart van het zwembad moeten we het water opwarmen van 10 naar 30 graden. Om zulke opstartpieken op te vangen, voorzien we naast riothermie nog twee lucht-water warmtepompen.
Overwegen jullie in de toekomst nog gebruik te maken van riothermie?
“Jazeker. Zo bekijken we momenteel of dit ook bij het nieuwe zwembad in Evergem kan, maar de locatie blijkt daar minder geschikt te zijn. De gebouwen liggen op meer dan 500 meter van de collector en ook het debiet aan afvalwater is er veel kleiner. Toch nemen we dit in overweging en wordt de haalbaarheid grondig onderzocht. Wij zijn in ieder geval overtuigd van de techniek en zullen in de toekomst steeds de mogelijkheid laten onderzoeken.”
Wacht niet te lang met onderzoek naar de mogelijkheid van riothermie:
per rioolstreng is maar één project mogelijk!
Benieuwd of jouw project in aanmerking komt? Op www.riothermie.be vind je een overzichtskaart met alle in aanmerking komende riolen.
“Er zijn maar weinig vereisten waaraan een nieuwe of bestaande riolering moet voldoen om riothermie te kunnen toepassen”, vertelt Maarten Raemdonck, manager Innovatie bij Aquafin. “Eigenlijk moet vooral het debiet in de afvalwaterleiding voldoende groot zijn en is ook de afstand tussen de riolering en het gebouw waaraan we warmte leveren van belang. De projecten worden doorgaans ook pas rendabel bij een voldoende grote energievraag”, stipt Raemdonck aan. “We kijken naar scenario’s met een warmtevraag van minstens 50 kW zoals een zwembad, kantoren, publieke gebouwen of een cluster van een 15-tal woningen. Voor één gezin is het dus minder geschikt, want een doorsnee familie met 4 personen zit maar aan 3 tot 10 kW (afhankelijk van de grootte van de woning en hoe goed ze geïsoleerd is).”
Jouw project rechtstreeks met ons bespreken? riothermie@aquafin.be of 0471 62 09 72.

